Visie
De klimaatcrisis is de grootste opgave van onze tijd. Het tegengaan van de opwarming van de aarde vraagt daadkracht, creativiteit en de wil tot samenwerking. Tegelijkertijd zien we dat energie steeds schaarser wordt en voor steeds meer mensen onbetaalbaar. Wachten kan niet meer: We moeten nú de handen uit de mouwen steken. Gemeenten zijn daarbij onmisbaar. Samen met onze bewoners kan de gemeente Hengelo verduurzaming echt in de praktijk brengen. Hierbij steekt GroenLinks in op onuitputtelijke, CO2-neutrale én betaalbare alternatieven.
Gemeenten hebben bovendien een regierol. Zij moeten concrete invulling geven aan de Regionale Energie Strategieën (RESsen). Ook zijn het gemeenten die ervoor moeten zorgen dat in 2050 alle huizen van het gas af zijn en zijn aangesloten op een alternatieve warmtebron. GroenLinks ziet kansen om op korte termijn grote stappen te zetten in de verduurzaming van onze gemeente. De lucht wordt schoner, er komt meer groen in de stad, het verkeer wordt veiliger, de overlast van extreem weer wordt kleiner en de energielasten worden lager. Daarmee wordt Hengelo een nog fijnere stad om in te wonen en werken.
Programmapunten
K&D1
Voor de energietransitie in Hengelo gaat de gemeente Hengelo 10 miljoen euro uit de gemeentelijke reserves vrijmaken voor eenmalige uitgaven om Hengelo te verduurzamen.
De gemeente Hengelo staat er financieel goed voor. Dit is hét moment om te investeren in duurzaamheid en de energietransitie mogelijk te maken. Met de 10 miljoen die vrijgemaakt wordt, zullen inwoners en bedrijven geholpen worden om hun CO2-uitstoot te verlagen. Hiermee gaat Hengelo zich maximaal inzetten om bij te dragen aan het halen van de klimaatdoelen.
K&D2
Er wordt uitsluitend medewerking verleend aan zonne- en windprojecten waarbij de gemeenschap financieel meeprofiteert en de omliggende natuur wordt verbeterd.
K&D3
Er wordt volop geëxperimenteerd met innovatieve manieren om zonne-energie op te wekken: zonnepanelen op carports, gevels, bushokjes, hekwerken, geluidswanden en lantaarnpalen.
K&D4
Er wordt gezorgd voor optimale natuurlijke en maatschappelijke inpassing van wind- en zonneprojecten. Er worden ‘energietuinen’ gecreëerd. Hier worden zonneweides gecombineerd met rijke natuur die bijdraagt aan een toename van biodiversiteit.
In bijvoorbeeld Montfoort wordt een oude stortplaats omgebouwd tot een energietuin. Zonnepanelen en kleinschalige windenergie worden gecombineerd met nieuwe beplanting en een educatief wandelpad. De energietuin wordt ontworpen en uitgevoerd door de gemeente, provincie en lokale organisaties. In Hengelo kan worden gedacht aan het gebied bij Twence.
K&D5
Inwoners gaan via lokale burgerberaden (een groep door loting aangewezen mensen) een belangrijke rol spelen in de lokale energietransitie en de besteding van de vrijgemaakte 10 miljoen euro.
Binnen een burgerberaad geeft een groep willekeurig gelote burgers advies aan de politiek. De gemeenteraad stelt de kaders vast. Vervolgens gaat het Burgerberaad in drie fases te werk: leren, van gedachten wisselen en beslissen. Als GroenLinks in het College van B&W van Hengelo komt, garandeert zij dat de aanbevelingen serieus genomen worden: Zij worden één op één voorgelegd aan de gemeenteraad. De insteek wordt: Wat kan er wél!
K&D6
De energietransitie wordt aangegrepen om fors in wijken te investeren. In ‘wijkgesprekken’ kunnen inwoners aangeven hoe hun buurt mooier, schoner en fijner wordt. Samen wordt gekeken hoe de energietransitie hierin past.
Bij wijze van pilot wordt gestart in twee wijken. Net als in de wijk Dukenburg in Nijmegen zal door middel van een intensief participatietraject samen met inwoners een toekomstvisie opgesteld worden. Het doel is om de energietransitie te combineren met de aanpak van maatschappelijke problemen en verbeteringen in de leefbaarheid van de wijk. Samen kijken we naar win-win oplossingen.
K&D7
De oprichting van energiecoöperaties wordt gestimuleerd. Iedere inwoner van gemeente Hengelo krijgt de kans om lid te worden van een energiecoöperatie.
Energiecoöperaties kunnen worden ondersteund met middelen in natura (vergaderruimte, toegang tot gemeentelijke communicatiekanalen), door financieel garant te staan en door coöperaties een rol te geven in de ontwikkeling en uitvoering van beleid (zoals planvorming duurzame energie, wijkprocessen, energieloketten en elektrische deelauto’s).
K&D8
Ook mensen zonder eigen dak of grond krijgen de mogelijkheid om in hun directe omgeving te investeren in duurzame energie. De gemeente ondersteunt bewonersinitiatieven, stelt ze daken, geluidsschermen en grond beschikbaar en start eigen postcoderoosprojecten.
GroenLinks wil nagaan of net als in Arnhem de woningcorporatie (Welbions) en/of bedrijven én de gemeente zelf (gemeentelijk vastgoed) daken beschikbaar kunnen stellen aan een energiecoöperatie. Op deze daken zouden zo veel mogelijk (duizenden) zonnepanelen worden gelegd. Alle inwoners van Hengelo kunnen vervolgens lid worden van de energiecoöperatie en groene stroom van de zonnepanelen krijgen. Hierdoor kunnen ook mensen zonder vermogen meedoen.
K&D9
Er worden duidelijke prestatieafspraken met woningcorporatie Welbions gemaakt, onder andere over minimale energielabels, het percentage energieneutrale woningen en woningen met zonnepanelen.
K&D10
Alle nieuwe gebouwen moeten aan duurzaamheidseisen voldoen. De lat komt hierbij hoger te liggen dan in het bouwbesluit. Zo wordt gemeente Hengelo dé hub voor duurzame ondernemers.
K&D11
Gemeente Hengelo is aanjager van duurzame startups en sociaal ondernemers die werken aan innovatieve, creatieve oplossingen voor duurzaamheidsvraagstukken.
Ondersteuning kan bestaan uit zaken als goedkope bedrijfsruimte (bijvoorbeeld in Hart van Zuid), een trainingsprogramma en het stimuleren van samenwerking en kennisdeling. Het ROZ kan hier een belangrijke rol in spelen.
K&D12
Met winkeliersverenigingen en de lokale afdeling van Koninklijke Horeca Nederland worden duidelijke afspraken gemaakt over afvalscheiding, duurzame logistiek en maatregelen om energieverspilling (terrasverwarming, open winkelpuien) tegen te gaan. Hierbij wordt zoveel mogelijk opgetrokken met andere Twentse gemeenten.
K&D13
Met ‘wortel en stok’ wordt gestimuleerd dat bedrijven meedoen in de energietransitie. Er wordt streng gecontroleerd op de naleving van de Wet milieubeheer. Hiervoor worden bij de gemeente extra medewerkers aangenomen.
Bedrijven zijn tevens verplicht energiebesparingsmaatregelen uit te voeren die zich binnen 5 jaar terugverdienen. GroenLinks dringt er al jaren op aan om hier werk van te maken, en vanuit de gemeente intensief toe te zien op de naleving van deze verplichting. Ook hier wordt extra capaciteit op in gezet.
Tegelijkertijd worden ZZP’ers en het MKB geholpen om – waar dat mogelijk is – besparende maatregelen door te voeren. Hiertoe worden energiecoaches aangesteld.
K&D14
Hergebruik van spullen – kleding, meubels, apparaten, etc – is belangrijk om verspilling van grondstoffen tegen te gaan. Daarom komt er op het milieupark aan de Wegtersweg een voorselectie door een kringloopwinkel. Alles wat nog bruikbaar is, wordt daar ingenomen en vervolgens weer verkocht. Ook wordt gekeken naar de haalbaarheid van één of meer weggeefwinkels in de stad.
K&D15
Er wordt zoveel mogelijk circulair gebouwd. Circulariteit – waarbij kringlopen zich sluiten en afval een grondstof is – wordt een vast criterium bij gronduitgifte, aanbestedingen en vergunningen. Binnen de toekomstige Omgevingswet worden scherpere eisen gesteld aan de milieuprestaties (MPG) van nieuwbouw.
Om houtskeletbouw te stimuleren, wordt een aanzienlijke korting op de leges ingevoerd.
De bouwsector is verantwoordelijk voor circa 50% van het grondstoffenverbruik en 40% van het afval in Nederland. Bovendien gaat de productie van cement en staal gepaard met een hoge CO2- en stikstofuitstoot.
K&D16
De gemeente heeft een voorbeeldfunctie. Doel is daarom maximale CO2-reductie binnen de eigen organisatie. Er wordt uitsluitend groene stroom gebruikt en op alle daken van het gemeentelijke vastgoed (stadhuis, scholen, sportvoorzieningen, Metropool, Schouwburg Hengelo etc) worden zoveel mogelijk zonnepanelen geplaatst.
Ook zet de gemeente zich actief in voor verduurzaming in de keten (leveranciers, onderaannemers etc.). Om ervoor te zorgen dat deze beloften niet vrijblijvend zijn, laat de gemeente zich certificeren.
K&D17
De gemeente koopt circulair in. Circulariteit wordt in alle aanbestedingen een criterium. Houtskeletbouw van duurzaam verbouwd hout heeft hierbij een absolute voorkeur.
K&D18
Hengelo is een Global Development Goals gemeente. Dat betekent dat de gemeente Hengelo zich inzet voor de 17 Sustainable Development Goals (SDG), oftewel de Duurzame Ontwikkelingsdoelstellingen van de Verenigde Naties. Deze dekken duurzaamheid in al zijn facetten af, van sociaal tot fysiek. Deze duurzaamheidsdoelen zullen worden gebruikt als toetssteen bij alle activiteiten, van beleid tot uitvoering. Deze doelen worden verwerkt in de begroting van de gemeente Hengelo.